Thứ Hai, 9 tháng 7, 2012

KHẢI HUYỀN - VIÊM TỊNH

tôi ngắm bàn tay tôi
khắc họa lên những dòng thời gian nông sâu
dòng thời gian đậm sắc màu
hạnh phúc và đau khổ
dòng thời gian kiến tạo những khuôn mặt yêu thương
dặm dài kiếp nhân sinh
từng lời thì thầm chiêu dụ
mặc khải một con đường

tôi ngắm bàn tay tôi
dòng thời gian kết thúc một cung sầu chất ngất
réo rắc khúc tình yêu
lời thánh ca cuối cùng
của đời người.

tháng bảy.

Thứ Tư, 21 tháng 3, 2012

NHẬT KÝ NGẮN CỦA THÀNH PHỐ

               NEM LỤI
 

Buổi chiều bên góc phố Mai Thúc Loan - Huỳnh Thúc Kháng ngày nào gánh nem lụi cũng đều đặn với hai vợ chồng già hơ nồng trên trách lửa những  gắp nem hồng khói bốc lên mùi thơm đặt trưng của nem nướng Huế.
                   O đàn bà vừa nướng nem vừa nhẩm tinh thời gian được thừa kể gánh nem nướng từ thế hệ trước truyền lại, và o nói trong niềm hảnh diện pha chút bùi ngùi, hơn năm mươi năm thả mùi thơm dậy mỡ ở những dãy phố thân thuộc. Năm mươi năm tảo tần đời người, hai vợ chồng vẫn quấn quýt nương tựa nhau cùng gánh hàng nem nướng, nước lèo gia truyền hòa quyện với những lát vã vàng mơ, những lá rau sống xanh ngót bên dĩa ớt tươi đỏ thắm cùng với những múi tỏi trắng ngần lột sẳn. Gánh hàng rong luôn là nỗi nhớ của thị dân ở phố mỗi lúc chiều về.
                   Cuốn với miếng bánh tráng mõng một lát vã, vài ba cọng rau xanh kẹp khúc nem nướng đang tỏa mùi rất lừng, chấm vào chén nước lèo và đưa cuốn bánh lên miệng. Chao ơi là …nước miếng tứa ra làm mềm lớp bánh tráng, thế là tất cả các hương vị phủ qua từng kẻ răng, thêm một múi tỏi, cắn một miếng ớt cay, tuyệt vời văn hóa ẩm thực dân dã pha chút phủ đệ bên dòng Hương xanh màu mắt con gái đương xuân.
                    Chiều ngồi bên lề đường me bay nhìn qua cửa Hiển Nhơn ngóng một dáng kiều Tôn nữ, chỉ còn ánh sáng mặt trời chiếu ngời con đường vẫn xưa như thời đi học.
                    Thời gian đang qua mau!
  

HUẾ TÔI ƠI - HƯƠNG NỞ TRÊN NGÀN (KINH TÂM)

 
Nhìn lại Huế. Trong tôi, Huế càng lúc hiền đẹp nhiều lắm. Không chỉ có Huế thơ mộng. Với Huế một dáng điệu hồn nhiên, thanh thản; mà có ai đã từng nói với Huế rằng: Huế ơi, sao lòng Huế quyến rũ quá đi thôi.
Tôi đứng không xa mấy với người đó, nhưng hình như câu nói ấy thật gần gũi xiết bao. Cứ những lúc xa Huế, âm hưởng Huế đã đi sâu vào hạt đậu tâm hồn và cứ mỗi dịp chào Huế ra đi, trong tôi lại mang Huế theo cùng.
Nói với quê hương. Tôi nhớ Huế quá chừng, đến nỗi mỗi lần dở trang thơ của chị Hỷ Khương, lòng tôi man mác một nỗi niềm bâng quơ. Sực nhớ bếp khói, lùi củ khoai, mùa bắp vẫy cờ, thì Huế lại càng chín thơm. Có những lúc thương Huế, không biết làm chi, ra đường phố ngó về buổi tan trường, để lén nhìn chiếc nón lá mười bảy vành, dải nón màu quai sẫm từ nơi chú tiểu ngây ngô đi học về. Nhìn chú mà tôi thầm nói với quê hương: “Huế mần răng để trở lại một thời như cái nét đơn điệu của chú điệu dễ mến vừa rồi” hít hà... chà! Chà.
Tôi đã dừng lại ngắm Huế trong khoảng chốc lát, lại đi về thôn cũ. Nơi đó đã ôm tôi vào lòng, thuở còn thơ và hơi ấm sưởi lạnh, cái giá rét mùa đông ở Huế. Nhưng lòng người, tình người vẫn thắm thiết làm sao.

Huế xưa nay. Huế của khúc ruột nước non, mang nặng đôi dòng thần kinh cổ kính. Bỗng thoáng nhẹ nghe như làn hương Huệ sực nức giữa buổi trưa nắng chói. Dường như có ai đó cũng đã “ôm Huế vào lòng” từ lâu rồi.
Huế nay, không tráng lệ, không ngồi trên lưng ngựa, dẫm bờ cỏ non, chẳng hoang dã như thời vua chúa cung đình. Nhưng Huế hôm nay chỉ ướp lại chung trà nóng, đãi khách dân quê, người xứ lạ, quây quần bên cửa thành phố cổ. Ngồi xuống, cùng uống chén trà thơm, nói lên nguồn thơ cho Huế trở về sẻ chia đôi điều thầm lặng.
Mỗi khi nói về thăm Huế, những giọt nước mắt ngọt ngào cứ âm thầm đổ ào ạt về với sông Hương, bên bờ thôn Vỹ, mảnh đất Cồn. Tưởng chừng Huế rất khô, nhưng đâu ngờ “dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay” đã gợi cho tôi một tâm cảm yêu Huế sâu lắng, với nỗi nhọc nhằn của bà mẹ thôn Dã viên năm xưa.
 Những tiết tấu độc thoại, đêm hoa đăng trên sông Hương của Huế, xưa nay vẫn mãi in đậm dấu thời gian ở trong từng hơi thở, kẻ tóc điểm vào trái tim biết mấy người con xứ Huế, thầm gọi hai tiếng “người thương”.
Tôi đã lớn lên nhờ lời ru êm ả của mẹ và ánh đèn dầu loe loét bên kia nhà hàng xóm. Bao năm ấp ủ, ôm cho tôi vào lòng, thế nhưng nhịp tiền Huế xưa nay vẫn đậm chữ tình. Có buổi chiều bất chợt nhìn lại cuộc đời còn vỏn vẹn đôi bên như dòng nước sông Hương êm đềm phẳng lặng không một lời thì thầm.

Về với Huế. Một buổi chiều trên sông Hương, là cả cuộc đời tri kỷ với Huế. Khi hoàng hôn ngự xuống bên Hoàng đài Tử cấm thành, Phu Văn Lâu, thì nét chân tình của Huế lộ rõ ra trước con mắt người quân tử, với bao khung cảnh buổi chiều, hương trầm thơm ngát, quyện vào lòng Huế chút hương thơ nhè nhẹ. Cho Huế trở nên mộng mơ thêm mỹ lệ trong đời.
Khoảng chiều về, lắng nghe bên thềm nước Hương Giang, đâu đó có tiếng kinh cầu vọng lại với âm vang của một buổi chiều qua không hay, “nghe mê kinh trọn kiếp, ngộ chỉ một sát na”.
 
Hẳn nhiên đối với Huế, tiếng kinh nguyện cầu, tiếng chuông chùa thoáng đưa như nói lên cả một cõi lòng rộng mở, cứ nhịp nhàng vang dội trầm nhẹ và thả xuống dòng nước ngàn năm chảy mãi, như một nhịp mạch sống còn. Huế nhẹ yên nhưng sâu lắng để cho đời vơi bớt nỗi sầu thương. Phút giây cho Huế là một chuỗi thời gian còn rót lại trong túi áo.
Trở về nhìn lại Huế cho riêng mình mỗi ngày thêm tươi sáng, hãy ngồi lại để cúi xuống nhìn thấy đôi mắt long lanh của bé thơ bến đò và tất cả những nụ cười mát dịu ấy.
Sống cho trọn vẹn với cái ngày, như mẹ đi chợ chiều về, thật bình an, thật hiền hoà nhẹ nhàng. Với tôi khoảnh khắc như muốn uống Huế vào tim, rồi xin giã từ “một chuyến đi về”
Gọi Huế. Khi hoàng hôn vừa mới vụt tắt, Cố Đô chìm sâu trong sự lặng im, ánh đèn nhô lên, thoáng qua bị tắt ngấm. Tiếng gió thổi dội vun vút, lay động giàn bông thiên lý tuyệt đẹp. Bông mới xoè cánh cũng buông mình theo gió.
 Dòng nước sông Hương thở dài, người người đi trong bóng đêm, bất chợt giá buốt đêm về, tiếng gào thét của núi Ngự, sông Bồ, biển cửa Thuận, vùng Duyên Hải, lao xao nỗi buồn da diết thê lương, trở mình cúi xuống cõi lòng, đời người thắt lại, tạo thành dòng chảy xiết, một buổi sáng thức dậy, Huế thấp thoáng đi xa...
Chiều hôm nay, tôi đứng trên đồi vực thẳm và đã gọi tên Huế muôn triệu lần, ngay ở giữa nhịp đập con tim, cứ đau nhói, có ai bần thần xót dạ khi nghe Huế vỡ bờ.
Trái tim nhỏ xíu, nó được chia cắt từng mảnh, mỗi giờ, tin đồn nước sông thượng nguồn đổ về, nước biển tràn chảy vào khúc ruột của tâm linh.
 
Xa xa còn mấy bụi trúc trơ trọi, thân rễ ngã nghiêng, lá đi đường lá, cát bụi thì mặc kệ chỉ có cái thân tre èo ọp sống thoát nhưng cũng đã bị mắc kẹt mấy hôm qua bên mương nước chảy rỉ rã, ngấm sâu vào đất mẹ.
Ngoài trời mưa tuôn ào ạt như tháp bút, các con đường trơn láng, cánh đồng lúa thơm, mơn mởn luống rau khoai, đậu bắp trổ cờ. Bây giờ nó đã đi vào huyền thoại, pha lẫn mớ bùn non. Nước từ mọi nhà, những đường xá và những am lá đua nhau ra nguồn, ra trận, ra đi không ngày trở về.
Các công trình xây dựng cho tương lai, vô tình ngừng hoạt động, sống một mình trong gió táp, mưa sa, đất sạc lở. “Những kẻ vô tri, đâu dại khờ”.
 Buồn vui đâu mấy chốc, lại đi về trong cõi mộng, trong giọt ‘Mắt Lệ Hai Ngàn, thiên niên kỷ mới’. Tôi đang nắm chặt lấy Huế nơi bàn tay, nơi hơi thở đi vào và đi ra.
Tôi chỉ còn Huế, vì tôi biết Huế là một giàn cây bông thiên lý, tình người muôn thuở.
Nơi ấy, một phương trời, rộng mở bao la, tôi hy vọng sẽ tìm lại Huế trong giây phút bình yên.
 Ngủ bên Huế. Thấm thoát, thế là những mùa Xuân đã đi qua, không để lại dấu vết. Thế nhưng, mùa Xuân vẫn là Xuân bất tận, Xuân vô thời gian và Xuân không biên giới. Hình như mùa Xuân nào, đến rồi cũng đi thong dong, thật mong manh vô thường.
Xuân, hồi nào đây đã có lần ngủ quên bên bờ Đại Nội, dọc theo thôn Vĩ Dạ, Huế mãi luôn dịu dàng và đầy thơ mộng.
 Vì đời người là cả mùa Xuân vô tận, ngự trị với dòng thời gian, biến chuyển đổi thay, có hay hơi ấm của hương Xuân đi vào giấc ngủ tâm can và từng chiếc bóng lẻ loi, từng giọng điệu hát ru, kể cả mọi con sâu, con kiến, dế, trùng, v.v...đều trở về bên sự sống yêu thương.
 Mỗi cái nhìn hiểu biết, cảm thông là điều muốn nói cho hôm nay, chút ân tình, chút trà thảo mộc, pha lẫn nụ cười, là tất cả để sống cho trọn cuộc đời còn ngắn hạn dưới đám cỏ cháy của mùa hè xứ Huế. Đưa mùa Xuân quay lại một thời để nhớ, lại quên trong dĩ vãng.
Có thể thế đó nhưng chẳng tại sao?... Ngày tháng thoi đưa như quên lãng, mong đi tìm lại mùa Xuân bên nắng hồng, bên tuổi thơ, bên cánh diều đồng nội, bên đàn trâu đang gặm cỏ hay trong những bước chân nhẹ nhàng thanh thản, vô tư, vô tác...
Thầm lặng cảm ơn Huế, tôi như hạt nước nhỏ giữa dòng Hương để buổi chiều lấp lánh ánh thiên thần hiện hữu.
“Tôi không ngủ mơ đâu
Ngày hôm qua đẹp lắm thật mà”
Từ bên kia thế giới đã bắc nhịp chiếc cầu đi tới bên dòng đời thực tại; dường như hơi thở ấy, giấc mơ ấy đủ để gói trọn cả một mùa Xuân miên viễn vô khứ, vô lai...để cho ta nhớ mãi.

 Đi tìm Huế, trở về Huế, sau thời gian đi xa. Con đường miền Nam đã theo cùng tôi khắp mọi nẻo, con đường phảng phất chút bụi hồng; hướng đi cho cuộc sống mới, chính điều ấy, phải làm cho tôi tìm Huế giữa sa mạc muôn trùng, nhưng giọt nước, từ hạt cát vẫn còn sự sống có mặt đó cho tôi.
Tiếng chuông thanh thoát của chú Tiểu vừa mới dụi con mắt đỏ kè, được gióng lên từng hồi chuông tỉnh thức, cho cuộc đời dậy hát ca.Tiếng gọi cho tôi trở về lại với quê hương, về với buổi nắng sớm, khi sương mai vẫn còn đọng long lanh trên màn chiếc lá.
Bóng dáng chùa xưa năm nào tuổi thơ, bọn chúng tớ leo rào hái vả non, lắng nghe đồng ca “về đây dây thân ái, nối lại vòng tròn, ta bên nhau, tình bạn ta ơi! Mãi sống chung bền lâu”...
Những phút giây, đượm màu ngọt ngào cho thời gian, về dưới đêm trăng thanh tịnh, ta cùng tìm Huế.
Sau Tịnh tâm, là cả cuộc đời của mùa Xuân, nở rộ hoa mai. Hãy bên nhau, hãy hoà nhịp vào nguồn sống tình lam, cho sen trắng ngát thơm muôn trời, đi với thời gian, vượt ra ngàn biển khơi.
 Cùng lội xuống đại dương mênh mông, chở Huế, cỏng Huế, và đưa Huế vào trái tim biết lắng nghe, biết hiểu thấu như một tiếng chuông điểm nhẹ vào cõi mây không.
 
(Kinh Tâm )

Thứ Năm, 15 tháng 3, 2012

NHẬT KÝ NGẮN CỦA THÀNH PHỐ

RÉT NÀNG BÂN

                 Như được lập trình cho một phần mềm, cứ qua rằm tháng hai sau một vài ngày hanh nắng xuân mới, cả đất trời chuyển động theo những đợt không khí lạnh Bắc phương tràn về, thế là lại rét nàng Bân ỏn ẻn thức giấc, bầu trời đang tươi rói bỗng mù xẫm hơi sương, theo sau đó là giá lạnh từng cơn dồn dập tràn xuống, phủ lớp dày lớp mỏng vào từng vườn cây đang khoe sắc lộc, đùa cợt chăn chiếu vừa được phơi phóng.
                 Hèn chi nàng Bân đan vội áo ấm cho chinh phu ngoài biên trấn, tình cảnh của nàng làm động lòng văn nhân thi sĩ, trở thành biểu tượng cho một đợt không khí lạnh đã có từ năm nào, và năm nào cũng dậy nỗi lo như rứa. Vì rằng đợt rét trái mùa đã làm cho những lão ông, lão bà rũ áo nhân gian đi vào cõi vĩnh hằng, làm cho nhà ai có người già đều phải cảnh giác quan tâm hơn mọi lúc có gió lạnh mùa đông.
                 Và Huế đang có đợt rét nàng Bân.  

RẤT HUẾ - HUỲNH VĂN DUNG


Giữ chút gì rất Huế đi em

Nét duyên là trời đất giao hòa

Dẫu xa, một mai anh gặp lại

Vẫn được nhìn em say lá hoa


Giữ chút gì rất Huế hiền ngoan

Xin em chớ cắt mái tóc thề

Để cho gió thổi bay suối tóc

Và mùa đông ấm đôi vai gầy


Giữ chút gì rất Huế trang đài

Nón nghiêng, bóng nắng dáng thơ ngây

Gặp anh nón hỡi đừng nghiêng xuống

Cho anh trông mắt ngọc mày ngài


Giữ chút gì rất Huế mặn mà

Dạ thưa, ngọt lịm ai mê say

Em đi gót nhẹ xanh hồn cỏ

Và hơi thở mềm sương khói bay


Giữ chút gì rất Huế đi em

Cánh thơ, áo trắng chấp hai tà

Để vạt lụa bay trên đường chiều

Ngỡ mình lạc chân trong cõi mơ


Dẫu em rất Huế tự bao giờ

Đừng để lòng em như cung điện

Đừng cho anh suốt đời đứng đợi

Trước cấm thành, gọi mãi chẳng ai thưa


HUỲNH VĂN DUNG

Thứ Tư, 14 tháng 3, 2012

NHẬT KÝ NGẮN CỦA THÀNH PHỐ

VÀ GHEN TUÔNG CAY NGHIỆT NHƯ MỘT NẮM MỒ*

                        Một hồi chuông điện thoại, một giọng nói nặng nề trộn lẫn tiếng nất của người phụ nữ. Thoang thoảng có tiếng đàn ông đục ngầu giận dữ. Giọng của kẻ tâm bất tại. Tiếng ngắt mạch trong máy điện thoại nghe rất tức tưởi.
                       Vẫn như những lần nào đó. Gặp và ghen tuông như là một biến thái của nỗi tự ty mặc cảm bản thân, luôn lo âu trước những tiếp xúc ngoại giới của người đàn bà của mình đang ngùn ngụt đốt cháy trái tim. Dập vùi người tình để bày tỏ sự độc tôn chiếm hữu của lãnh chúa. Là chỉ tự hành hạ trái tim yếu đuối của bản thân. Và làm đau lòng người phụ nữ của hắn.Tự cô lập mình và cô lập người mình yêu. 
            Không lẽ đó là cơn khát tự thỏa mãn trước nỗi đau của người khác.
                        Bệnh hoạn!
                        D. anh không phiền chi cả, anh biết tính của L. nhưng tré con quá thì cũng làm người khác không vui.
                        Hôm nay ăn bắp Cồn hến ngon. Đang vào vụ mùa rợp hoa bắp bên dòng Hương. Nhớ thuở nhỏ bơi qua Cồn bẻ trộm bắp nghe chưởi mà vui.
_______
*Cựu ước, thiên Nhã Ca.

MÙA THU ĐI NGANG QUA CÂY PHONG DU – NGUYỄN BẮC SƠN

Khi nhớ mình, ta muốn ghé ta thăm
Ngôi nhà gần ngôi nhà xa vạn dặm
Con đường tình cờ cội nguồn sâu thẳm
Từ sinh cung của bà mẹ mênh mông
Ai xui ngôi nhà em cất bên kia sông
Khiến đời anh cứ mãi qua cầu cứ trèo lên dốc

Bầu trời quá cao phải chăng vì lòng mình quá thấp
Chiều mù sương vì tình yêu mù sương
Ai xui ngôi nhà em cất ở ngã tư đường
Khiến đời anh cứ ngập ngừng ba ngả
Con phố thân quen bất ngờ con phố lạ
Nơi hàng cây rụng tiếng tắc kè kêu
Nơi lầu cao khung cửa sổ đìu hiu
Soi thấp thoáng ngọn đèn hoa thiếu nữ
Những sợi tóc rụng trên chồng sách cũ
Vì thanh xuân theo nước lũ trường giang
Những chuyến xe đò đêm đêm băng ngang
Rớt tiếng động khơi nỗi sầu viễn xứ
Bầy chim én đã bắt đầu tư lự
Ngủ âm thầm trên những đường dây cao
Đi ngang qua, đi ngang qua, đi ngang qua

Đi ngang qua không dừng trong đời nhau
Hẹn gặp nhau ở nhất nguyên thế kỷ.

NGUYỄN BẮC SƠN